Waarom je hoofd wil slapen, maar je lijf niet luistert
Waarom ontspanning niet in je hoofd gebeurt ✦ en hoe Access Bars® je zenuwstelsel helpt landen, Een blog van Honoré Daniël
Herken je dit?
Je ligt in bed. Het is stil, het licht is uit, je lijf is moe. En toch lijkt je hoofd een nachtelijke vergadering te houden, compleet met agenda, notulen en drie keer “rondvraag”.
Je draait je om. Nog een keer. Nog een keer. Je weet: ik zou nu moeten slapen. Je weet ook: er valt vannacht niks op te lossen. En toch… je adem zit hoog, je hart klopt alsof er een deadline nadert, je kaken staan strak.
Alsof je lijf iets wil zeggen wat jij liever nog even wegwuift: Er is gevaar.
In mijn praktijk zie ik dit bijna wekelijks. Mensen die álles geprobeerd hebben: van ademhaling tot meditatie, van kamillethee (die vooral goed is om vaker naar het toilet te gaan) tot podcasts die je in slaap zouden moeten wiegen. Ze zeggen:
“Ik snap het allemaal. Maar het werkt niet.” En dan stel ik meestal één vraag: “Heb je je lichaam al uitgenodigd om weer mee te doen?”
Want stress zit niet in je hoofd. Stress begint in je systeem. En je hoofd probeert alleen maar achteraf uit te leggen wat er gebeurt.
Wat er écht gebeurt bij stress in je lichaam
We denken vaak: “Ik lig gewoon in bed. Er is niks aan de hand.”
Maar je lichaam vertelt een ander verhaal. Nog voordat je hoofd kan nadenken, is je lijf al in actie. Dat komt doordat je zenuwstelsel voortdurend scant of je veilig bent. Alsof er onzichtbare radars aan staan die de hele dag fluisteren: “Oké? Niet oké?”
Dat systeem heet neuroceptie. Het is de ingebouwde waakhond van je lichaam. Hij checkt geluiden, blikken, stemmingen, zelfs minieme trillingen. Je hoeft er niets voor te doen – je lichaam registreert automatisch of er veiligheid is of dat er alertheid nodig is. En soms slaat die waakhond een beetje door: dan blaft hij bij elk geluidje, zelfs als er eigenlijk geen gevaar is.
Herkenbaar?
-
Je krijgt een appje van iemand waar ‘iets mee is’ → je maag trekt samen.
-
Je denkt aan een lastig gesprek → je schouders zetten zich alvast schrap (gratis krachttraining, zonder sportschool).
-
Je hoort plots je naam → en hop, je lijf staat paraat alsof er een sirene afgaat.
Je hoofd zegt: “Doe normaal, er is toch niks aan de hand?” Maar je lichaam weet allang: “Oei, hier klopt iets niet.”
Waarom je hoofd het niet kan oplossen
We leven in een tijd waarin de supermind de baas lijkt. Dat deel van ons dat eindeloos analyseert, invult, vergelijkt en herhaalt. Het is die stem die altijd wel iets te zeggen heeft:
“Je moet nu echt rust nemen.” - “Waarom voel je je nog steeds zo gespannen?” - “Doe gewoon even normaal.”
Herkenbaar? Hoe harder je je hoofd inzet om te ontspannen, hoe minder je lijf daar zin in heeft. Alsof je met een Excel-sheet probeert te mediteren.
En hier komt iets interessants: wat wij “ons hoofd” noemen, is vaak niet ons hele brein, maar de supermind. Die collectieve stem die constant oplossingen zoekt, lijstjes maakt en alles netjes wil begrijpen. Ze klinkt slim en vertrouwd, maar één ding kan ze niet: ontspanning creëren.
Wat de supermind wél doet? Herhalen wat je al weet:
“Adem wat dieper.” - “Kalmeer nou.” - “Denk gewoon positief.”
Maar ontspanning laat zich niet bevelen. Het is geen checklist. Ontspanning is lichamelijk. Zenuwstelselwerk. Een ervaring die alleen je lijf kan herkennen.
Wanneer je lichaam veiligheid ervaart — via ademhaling, aanraking, beweging of gewoon een echte pauze — schakelt je zenuwstelsel vanzelf over naar rust. En dan volgt je hoofd.
En dát is de uitnodiging:
- Niet méér proberen te bedenken.
- Maar toestaan dat je lichaam de weg wijst.
Hoe Access Bars® je zenuwstelsel tot rust brengt
En precies hier komt Access Bars® binnen.
Bars werkt niet via je hoofd. Je hoeft niets uit te leggen, niets te analyseren. Het is geen gesprekstherapie. Het is letterlijk: liggen, ontvangen, aanraking.
Met zachte aanraking van 32 punten op je hoofd wordt je lichaam uitgenodigd om:
- spanning los te laten,
- de overuren van je gedachten te vertragen,
- de hyperactieve radars van je zenuwstelsel even uit te zetten.
En hier zit de wetenschap achter het wondertje: door aanraking krijgt je zenuwstelsel een ander signaal. Neuroceptie — die interne waakhond die constant blaft “veilig/niet veilig” — mag even gaan liggen. Je lijf herkent: “Oh, het is oké. Ik kan schakelen.” En dat schakelen heet fysiologisch de overgang naar de rest & digest-modus (het parasympathische zenuwstelsel). Of simpeler gezegd: je lijf stapt uit de overdrive.
Mensen zeggen na een sessie vaak dingen als:
“Mijn hoofd was stil… zonder dat ik mijn best deed.”
“Mijn lichaam voelde weer van mij.”
“Alsof ik terugzakte in mezelf – naar een plek waar het eindelijk rustig was.”
Dat is geen magie. Dat is ruimte. Ruimte waarin je lichaam zijn geheugen opschoont, je radars stiller worden, en je hoofd eindelijk volgt in plaats van de leiding neemt.
En ja, dat voelt soms bijna alsof iemand het “uitknopje” gevonden heeft. Alleen… geen zorgen: je blijft wel wakker genoeg om na afloop gewoon je fiets terug te vinden.
Ontspanning hoeft niet bedacht te worden, je mag het ontvangen
Dus… wat als je de volgende keer dat je hoofd overuren draait terwijl je lijf vakantie wil, herinnert: ontspanning is geen gedachte, maar een ervaring?
Of je dat nu vindt in de natuur, in een diepe ademhaling of op mijn tafel bij een Bars-sessie. Zolang je maar kiest íets te doen.
En wie weet hoor ik straks: “Suus, moet je dit lezen…”
Geschreven door Honoré Daniël — en voor jou gewoon René de Klerk
Access Consciousness® facilitator in Nederland
Meer lezen over hoe dat er in een Bars-sessie uitziet? Ontdek hoe 32 zachte punten op je hoofd je zenuwstelsel uitnodigen tot rust.
Lees meer:
Introductie class Access Bars®
Dit automatische veiligheidssysteem wordt in de polyvagaaltheorie ook wel neuroceptie genoemd (lees hier meer, Engelstalig).
